Θα ήθελα αρχικά να σας καλωσορίσω και να σας συγχαρώ για την παρουσία σας στη σημερινή εκδήλωση.
Όταν κάποτε ο Θεός αποφάσισε να μοιράσει τον κόσμο, έδωσε τα πιο πολύτιμα μέρη, τις πεδιάδες, τις παραθαλάσσιες περιοχές και έμεινε στο κέντρο μια άγονη περιοχή με ψηλά βουνά και με μεγάλα ποτάμια. Αυτή την περιοχή την έδωσε ο Θεός στους Κούρδους. Ίσως σκέφθηκε ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι σκληροί, ανθεκτικοί, αντέχουν, θα τα καταφέρουν.
Η περιοχή όμως αυτή ήταν και είναι στρατηγικός κόμβος μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Από εκεί περάσανε όλοι οι μεγάλοι στρατηλάτες, είτε από την Ανατολή προς τη Δύση, είτε από τη Δύση στην Ανατολή. Από εκεί άλλωστε πέρασε και ο Μέγας Αλέξανδρος, που στα Γαυγάμηλα, λίγα χιλιόμετρα βόρεια από τη σημερινή πρωτεύουσα του Ιρακινού Κουρδιστάν την Ερμπίλ, τα παλιά Άρβυλα, νίκησε τον Δαρείο και συνέχισε μετά την πορεία του μέχρι τον Ινδό. Σε όλη αυτή την περιοχή, ακόμη τον θυμούνται. Και όταν πεις ότι είσαι Έλληνας και καταλάβουν ότι έχεις σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο τους βλέπεις να έρχονται κοντά και σε αγκαλιάζουν.
Πριν από 6 χρόνια ταξιδεύοντας προς την Ερμπίλ, αναλογιζόμουν την ιστορία αυτού του λαού. Πόσα πέρασαν από τους διάφορους κατακτητές, πώς επιβίωσαν. Ακόμα, πώς αντιμετώπισαν την ανάγκη να εξισλαμιστούν και να συμμαχήσουν με τους Τούρκους, όταν τους ένωνε η Θρησκεία. Και βέβαια οι Τούρκοι τους πλήρωσαν με το “ίδιο νόμισμα”: σφαγές, καταστροφές, προσπάθεια να τους αφομοιώσουν ή να τους εξοντώσουν, κάτι που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Αναλογίστηκα τους αγώνες αυτού του λαού, που σε κάποια σημεία μοιάζει με τους δικούς μας αγώνες και πλησιάζοντας στο αεροδρόμιο της Ερμπίλ, διερωτήθηκα: Στον πόλεμο δείξανε ανδρεία, σωφροσύνη. Τώρα πώς αντιμετωπίζουν την ειρήνη; Μπορούν να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις, την ασφάλεια, τη διοίκηση, την οικονομική ανάπτυξη;
Με έκπληξή μου, φτάνοντας στο αεροδρόμιο, διαπίστωσα απόλυτη τάξη, πειθαρχία και έλεγχο επαγγελματικό όλων των επιβατών. Έξω από το αεροδρόμιο, είναι ίσως το μόνο στον κόσμο που δεν υπάρχουν ούτε ταξί, ούτε ιδιωτικά αυτοκίνητα. Μας πή- ρε ένα λεωφορείο και μας πήγε σε ένα άλλο κτίριο σε κάποια απόσταση από το αεροδρόμιο, όπου γινότανε ο δεύτερος έλεγχος αποσκευών από τους ειδικούς της ασφάλειας. Και αντίστοιχα όταν έφευγε κανείς, όλα τα αυτοκίνητα σταματούσαν εκεί για τον αρχικό έλεγχο και μετά μεταφέρονταν στον τερματικό σταθμό για περαιτέρω.
Μου έκανε εντύπωση η ασφάλεια που επικρατούσε στην πόλη. Παντού μπλόκα αλλά και ηρεμία. Μία αίσθηση, που έβλεπε κανείς ότι η ασφάλεια δεν είναι μονάχα οι ενέργειες που γίνονται αλλά είναι και η αίσθηση. Μάλιστα έμεινα κατάπληκτος, που αφήνανε τα αυτοκίνητά τους ανοικτά όταν πηγαίνανε να ψωνίσουν, παρ’ όλο που είχαν μέσα σε αυτά χρήματα σε σακούλες. Και στα ξενοδοχεία υπήρχε απόλυτος ασφάλεια.
Η έκπληξή μου όμως ήταν μεγαλύτερη, όταν ήρθα σε επαφή με τις δημόσιες υπηρεσίες, με υπουργούς της Κυβέρνησης του Αυτονόμου Κουρδικού Κράτους του Ιράκ, του λεγόμενου Kurdish Regional Government. Συνάντησα νέους ανθρώπους μορφωμένους. Τάξη σε όλα τα Υπουργεία, συνέπεια χρονική στις συναντήσεις, σοβαρότης, υψηλό επίπεδο. Να σας πω ότι συγκρίνοντας με τη δική μας διοίκηση ένιωσα μάλλον πολύ άσχημα.
Διαπίστωσα ότι υπάρχει ένα ανθρώπινο δυναμικό το οποίο μπορεί να συμβάλλει εκτός από την εθνική τους ολοκλήρωση και στην οικονομική τους ανάπτυξη.
Ως προς την οικονομική ανάπτυξη η αλλαγή η οποία είχε γίνει σε λίγα χρόνια, ήταν εντυπωσιακή. Δρόμοι καινούργιοι, νέα οικιστικά συγκροτήματα, μια αγορά με τα πρώτα της malls και πάρα πολλά ξενοδοχεία. Να πω ότι ακόμα και ένα αντίγραφο του κτιρίου του Ντουμπάι του Burj Al Arab χτιζόταν τότε στη Σουλεϊμανίγια.
Εμείς σαν Έλληνες είχαμε μια ιδιαίτερη ευχάριστη νότα διότι όταν περνούσαμε από τα μπλόκα και λέγαμε Γιουνάν, λέγανε: «Γιουνάν; Περάστε!» Ήτανε μια αίσθηση που μας έκανε ακόμα πιο ευχάριστους.
Δυστυχώς οι περισσότερες επενδύσεις, βέβαια στο μικρομεσαίο μέγεθος, ήταν από τουρκικές εταιρείες. Είχαν και έχουν οι τουρκικές εταιρείες το σημαντικό πλεονέκτημα ότι είναι δίπλα και ουσιαστικά η Τουρκία ήταν η μόνη διέξοδος του Ιρακινού Κουρδιστάν προς τα έξω.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν ήταν ανταγωνιστικές. Είχαμε και άλλα εμπόδια πέραν των αποστάσεων και του υψηλότερου κόστους. Είχαμε τις τράπεζες, οι οποίες είχαν κόψει οποιαδήποτε χρηματοδότηση, που δεν εκδίδανε ούτε εγγυητικές επι- στολές. Γι’ αυτό και η ελληνική παρουσία ήταν πάρα πολύ περιορισμένη. Ελάχιστες μικρές μονάδες, προσπάθειες οι οποίες δεν μπορούσαν να συγκριθούν με τη μαζική εισβολή των τουρκικών εταιρειών, τις οποίες οι ίδιοι, υψηλά αξιωματούχοι, μου λέγανε: «Δεν τις θέλουμε, ελάτε». Αλλά, δυστυχώς δεν μπορούσαμε να παίξουμε αυτόν τον ρόλο. Ίσως μπορέσουμε αργότερα, ίσως.
Όμως ο Θεός δεν έδωσε ένα άγονο οικόπεδο στους Κούρδους, τους έδωσε μία κρυφή Γη της Επαγγελίας. Και τι δεν έχει όλη η περιοχή του Κουρδιστάν! Από τα γνωστά πετρέλαιο, φυσικό αέριο, μέχρι το νερό, ορυκτά, δυνατότητες μεγάλες στον τομέα της γεωργίας – κτηνοτροφίας, της μεσαίας, ακό- μη και της βαριάς βιομηχανίας; Όλα τα ’χει.
Αλλά έχει και το σημαντικότερο: Τον ανθρώπινο παράγοντα. Είδαμε πως ο Πρόεδρος του PYD τόνισε αυτό το σημείο της συλλογικότητος, της κοινής προσπάθειας. Συμπρόεδρος του PYD είναι γυναίκα! Μια έκπληξη, που δεν θα περίμενε κανείς να τη συναντήσει στη Μέση Ανατολή.
Να πούμε μόνο ένα παράδειγμα που το ξέρουμε όλοι: Τα πετρέλαια του Κιρκούκ. Είναι τα πιο φθηνά, τα πιο καλής ποιότητας πετρέλαια του κόσμου. Στα δύο μέτρα από την επιφάνεια αναβλύζει πετρέλαιο. Το κόστος είναι μηδαμινό. Η ποιότης εξαίρετη. Οι Αμερικάνοι από τότε είχαν εγκαταστήσει μια ολόκληρη ομάδα, μια κοινοπραξία της Exxon-Mobil και Cevron και είχανε μισθώσει δύο ορόφους στο καλύτερο ξενοδοχείο της Ερμπίλ όπου στεγάζανε τους μηχανικούς, τους εμπειρογνώμονες, τους τεχνικούς πετρελαίου. Τα σχέδια εξόρυξης είναι έτοιμα, ώστε μόλις η περιοχή ηρεμίσει να προχωρήσουν σε μαζική παραγωγή.
Και αντιλαμβάνεστε ότι δεν είναι μόνο το Κιρκούκ μια μεμονωμένη περιοχή που έχει άφθονο πετρέλαιο, πάρα πολύ φθηνό, τονίζω το πάρα πολύ φθηνό, γιατί στην αγορά θα παίξει σημαντικό ρόλο. Τα πετρέλαια της Σαουδικής Αραβίας μειώνονται, γίνονται όλο και πιο ακριβά. Πετρέλαια που βγαίνουν σε δύσκολες περιοχές ή σε απομακρυσμένα μέρη ή κοντά στην Αρκτική ή κάτω από τη θάλασσα, είναι πιο ακριβά. Άρα λιγότερο ανταγωνιστικά σε σχέση με τα πετρέλαια τα οποία βγαίνουν στη στεριά, σε ελάχιστα μέτρα.
Σκεφθείτε λοιπόν την οικονομική πτυχή, σκεφθείτε όταν με το καλό η Ροζάβα γίνει ένα δεύτερο αυτόνομο κουρδικό κράτος στην περιοχή. Τότε θα μπορέσουν δύο αγωγοί, ένας πετρελαιαγωγός και ένας αγωγός φυσικού αερίου, να φέρουν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο στη Μεσόγειο. Και όχι μόνον το πετρέλαιο του Κιρκούκ ή της Μοσούλης αλλά και του Ιρανικού Κουρδιστάν, το οποίο επίσης έχει τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. και μάλιστα στην πόλη Κραμανσά υπάρχει κοίτασμα το οποίο είναι παρόμοιο του κοιτάσματος του Κιρκούκ.
Αντιλαμβάνεστε λοιπόν την τεράστια σημασία που παίζει ο αγών που γίνεται τώρα στη Ροζάβα και από οικονομικής πλευράς. Δεν είναι μόνο τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο του Κουρδιστάν που θα μεταφέρεται στη Μεσόγειο, αλλά και του Ιράν. Και ήδη από το 2014 έχει γίνει μία συμφωνία δημιουργίας του πρώτου αγωγού μεταξύ του Ιράν και της περιφερειακής κυβέρνησης του Ιρακινού Κουρδιστάν που θα συνδέει τις περιοχές που παράγουν πετρέλαιο με τα διυλιστήρια. Λοιπόν η επέκταση αυτή θα φέρει πλέον και το ιρανικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο προς τη Μεσόγειο. Τα συμφέροντα εκατέρωθεν τεράστια. Η μία περίπτωση είναι να γίνει δυνατή η δημιουργία αυτού του αγωγού που θα ξεκινάει από την Περσία, θα μαζεύει το περσικό πετρέλαιο, θα περνάει στο Κουρδιστάν θα μαζεύει το κουρδικό πετρέλαιο και θα βγαίνει στη Μεσόγειο. Και από εκεί, πλέον με ιδιαίτερα μεγαλύτερα ποσοστά κέρδους από οποιαδήποτε άλλη πηγή, θα μεταφέρεται στον τελικό καταναλωτή στην Ευρώπη ή όπου αλλού χρειάζεται. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν την τεράστια δυναμικότητα από οικονομικής άποψης που θα φέρει μία τέτοια δυνατότητα για όλο το Κουρδιστάν.
Και βέβαια κατανοείτε πλέον και τη διαμάχη, διότι οι μεν Καταριανοί θέλουν το δικό τους φυσικό αέριο να περάσει και να φτάσει στην Τουρκία και αυτός είναι ένας από τους λόγους που είναι τόσο λυσσώδης η προσπάθεια των Τούρκων να κρατήσουνε ένα κενό μεταξύ των καντονίων της Ροζάβας, της Τζαζίρα, του Κομπάνι και του Αφρίν. Και γι’ αυτό βλέπετε αυτή τη στιγμή όλες τις δυνάμεις γύρω από την Αλ Μπαμπ. Οι Τούρκοι θέλουν να κοπεί αυτή η δυνατότητα, γι’ αυτό θέλανε μέσω των συμμάχων και συνεργατών, του ISIS, να φέρουν το καταριανό φυσικό αέριο στην Τουρκία και από εκεί στην Ευρώπη. Κόβοντας τη δυνατότητα του Ιράν. Αυτά τα μεγάλα παιχνίδια, με τις τεράστιες επιπτώσεις συμβαίνουν, και καταλήγει τελικά ένας λαός που αγωνίζεται και πολεμάει, να βλέπει τα όνειρά του να μην πραγματοποιούνται.
Ακόμα και στο ξεχασμένο γενικά παγκόσμιο κοινό, τμήμα του Κουρδιστάν που είναι στο Ιράν, υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες από οικονομικής πλευράς. Υπάρχει πολύ φυσικό αέριο, πετρέλαιο, αλλά ήδη έχει αρχίσει και ο εκβιομηχανισμός. Μάλιστα τελευταία ξεκίνησε η κατασκευή ενός εργοστασίου κατασκευής ελαστικών αυτοκινήτων βαρέων οχημάτων, ετήσιας παραγωγής 120.000 τόνων.
Βλέπουμε ότι ήδη νιώθουν όλοι πως αυτή η περιοχή αύριο μπορεί να γίνει Γη της Επαγγελίας, με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο να έρχεται στη Μεσόγειο. Διότι δυτικά από το Αφρίν μέχρι τη Μεσόγειο μένουν 20 χιλιόμετρα. Με κάποιο τρόπο θα βρεθεί μια λύση, θα δημιουργηθεί ένα λιμάνι, μέγα λιμάνι-terminal που θα είναι ο αγωγός που θα συνδέει όλο το Κουρδιστάν με τη Μεσόγειο. Και βέβαια όταν θα υπάρχουν όλα αυτά τα δεδομένα: πετρέλαιο, αέριο, νερό και ανθρώπινο δυναμικό, ποιος επενδυτής δεν θα πάει να επενδύσει στην περιοχή;
Άρα ήδη από τώρα προγραμματίζονται μεγάλες επενδύσεις από ξένους επιχειρηματίες και χρηματοδοτικούς οίκους στην περιοχή.
Και το φυσικό αέριο θα φθάνει στη Μεσόγειο. Σκέπτομαι τη μέρα που θα μπορούσε να συνδεθεί με το κυπριακό αέριο, με το ισραηλινό αέριο και να έρθουνε στην Ελλάδα με τον αγωγό East Med, ανατολικής Μεσογείου και από εκεί να πάει στην Ευρώπη. Μία τεράστια ανάπτυξη για το Κουρδιστάν, μία τεράστια ανάπτυξη και για την Ελλάδα.
Εύχομαι ολόψυχα οι φίλοι μας οι Κούρδοι να καταφέρουν να υλοποιήσουν το όνειρό τους. Ή αν θέλετε τη δική τους “Μεγάλη Ιδέα”. Να μπορέσουν να δημιουργήσουνε τα αυτόνομα κράτη και στις τέσσερις χώρες και μετά να ενωθούν και να δημιουργήσουν τη μεγάλη πατρίδα τους, το μεγάλο Κουρδιστάν. Εύχομαι ακόμα εμείς οι Έλληνες να συμβάλουμε στην ανάπτυξη του Κουρδιστάν, με όσες δυνάμεις έχουμε και εύχομαι με αυτόν τον τρόπο, και με τη δική μας προσπάθεια, να απαλείψουμε τα όποια ίχνη έχουν μείνει από εκείνη την απαράδεκτη παράδοση του Οτσαλάν, από Σημίτη και Πάγκαλο, στους Τούρκους. Εύχομαι αυτός ο λαός που πέρασε τόσα πολλά, να αποκτήσει επιτέλους την ελευθερία του και τη δικαίωσή του. Και εύχομαι να είμαστε κοντά και να συμβάλουμε κι εμείς κατά το δυνατόν.
Ήξερε ο Θεός όταν έδινε αυτό το κομμάτι γης στους Κούρδους. Το αξίζανε.
Ομιλία
στην εκδήλωση με τίτλο:
«Ο εκδημοκρατισμός της Μέσης Ανατολής
και ο ρόλος του κουρδικού λαού»
*
Κεντρική Αίθουσα ΕΣΗΕΑ
Αθήνα, Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2017