Η τελευταία κακοκαιρία, η επονομαζόμενη «Μήδεια», ανέδειξε τα σοβαρά προβλήματα του δικτύου μέσης και χαμηλής τάσης, και ιδιαίτερα στα βόρεια προάστια της Αθήνας και στη βόρεια Εύβοια. Δίκτυο παλαιό, υπέργειο, χωρίς πρόνοια συντήρησης και κοπής κλάδων και δέντρων που περιπλέκονται με τα ηλεκτρικά καλώδια.
Δεν έγινε γνωστό, ή τουλάχιστον έγινε προσπάθεια να αποσιωπηθεί, ότι κινδυνέψαμε από ολική κατάρρευση του εθνικού δικτύου (blackout). Περιττό να τονίσουμε τις τραγικές επιπτώσεις σε όλο τον πληθυσμό, στην οικονομία της χώρας και στην πλήρη αποδιοργάνωση κάθε κρατικής και ιδιωτικής λειτουργίας, που θα είχε μια τέτοια κατάρρευση. Ευτυχώς απεφεύχθη χάρις στη ΔΕΗ, η οποία ενεργοποίησε τις θερμοηλεκτρικές λιγνιτικές και υδροηλεκτρικές της μονάδες, σταθεροποίησε το σύστημα και κάλυψε τη ζήτηση ισχύος, η οποία υπερέβη τα 8 GW.
Πρέπει να απονείμουμε εύσημα στη ΔΕΗ για το έργο της και την ανασυγκρότησή της σε ελάχιστο χρόνο. Δεν ξεχνούμε ότι ήταν πολλοί εκείνοι που ήθελαν να την διαλύσουν και να μοιράσουν τα «υπάρχοντά της» στους γνωστούς «επιχειρηματίες» έναντι πινακίου φακής. Και πρέπει να συγχαρούμε και να επαινέσουμε τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο κύριο Γιώργο Στάσση για την ικανή διαχείριση της επιχείρησης.
Τα παραπάνω γεγονότα όμως μας οδηγούν και σε ορισμένες κρίσιμες επισημάνσεις:
- Η απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων πρέπει να γίνει σταδιακά και όχι ολικά έως το 2023, σε ένα βάθος χρόνου 15 ετών. Έτσι θα έχουμε πάντα μια άνετη εφεδρεία σε περιπτώσεις αιχμής ζήτησης ή ειδικών συνθηκών. Ταυτόχρονα –όπως η Πολωνία– θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε όλες τις δυνατότητες που μας παρέχει η Eυρωπαϊκή Ένωση για ομαλή μετάβαση, ώστε να μειωθεί η μεγάλη επιβάρυνση των λιγνιτικών μονάδων από το τέλος εκπομπών αερίων.
- Οι εγκρίσεις κατασκευής νέων μονάδων ΑΠΕ, ιδίως ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών, θα πρέπει να δίνονται με τρόπο ώστε να καλύπτουν τις βασικές ανάγκες του δικτύου της χώρας και να συνοδεύονται απαραίτητα από μονάδες αποθήκευσης ενέργειας, λόγω της απρόβλεπτης μεταβλητότητας της ηλεκτροπαραγωγής τους.
3. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις μεγάλες υδροηλεκτρικές μονάδες που έχουν σχεδόν εγκαταλειφθεί τελευταία, παρότι αποτελούν και μονάδες αποθήκευσης ενέργειας. Είναι μεγάλο λάθος να μην εκμεταλλευτούμε όσα νερά έχουμε και να τα χύνουμε στη θάλασσα. Να λειτουργήσει επιτέλους το ΥΗΕ Μεσοχώρας που είναι έτοιμο εδώ και είκοσι χρόνια, να ολοκληρωθεί το φράγμα Συκιάς και να γίνουν μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα στους ποταμούς Άραχθο, Αχελώο, Αλιάκμονα, Νέστο και όπου αλλού προσφέρεται. Ιδιαίτερα δε για το ΥΗΕ Μεσοχώρας οφείλω να σημειώσω ότι το έργο εγκαταλείφθηκε στην τύχη του το 2000, ενώ η κατασκευή του είχε ολοκληρωθεί κατά 92%. Σημειώνω λοιπόν ότι η ζημία της ΔΕΗ. κατά προσέγγιση υπολογισμού μου, ανέρχεται σήμερα σε 2 δις ευρώ περίπου. Θα είναι αρκούντως ενδιαφέρον να γνωρίσουμε επιτέλους τι οδήγησε στην εγκατάλειψη του συγκεκριμένου έργου.
Απεστάλη στη Βουλή των Ελλήνων στις 8/3/2021
Δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες:
Εστία στις 10/3/2021
Η Καθημερινή (απόσπασμα) στις 23/3/2021